Okula başlamak, ev ortamından ilk ayrılış hem çocuklar hem de ebeveynleri için oldukça heyecan verici bir o kadar da endişeli bir süreçtir. Bu süreç, çocuk için belirsizlik ve bilinmezlik kapısını aralamaktadır. Anne baba olarak çocuğu ve kendinizi bu sürece hazırlamak, süreci sağlıklı bir şekilde planlamak önemlidir. ‘Çocuğum Okula Gitmek İstemiyor : Okul Fobisi’ nin olası nedenleri ve çözüm önerilerini bu yazımızda detaylı olarak bulabilirsiniz.
Bu sürece çocuktan önce kendinizi hazırlayın. Çocuk evden ayrılırken anne babasının endişesini ve üzüntüsünü hissettiğinde okula uyum süreci zorlaşmaktadır. Kendinize bu sürecin normal ve çocuğun içinde bulunduğu gelişim döneminin bir parçası olduğunu hatırlatın.
Çocuğun okulla ilgili öğrenmek istediklerini, merak ettiklerini ve kafasına takılan noktaları sorun. Bildiğiniz ölçüde sorularına yanıt verin, bilmediğiniz kısımları not alın ve okul yetkililerinden öğrenmeye çalışın.
OKULU TANIDIK BİR YER HALİNE GETİRİN
Belirsiz ve bilinmez olan şeyler korku ve endişe yaratır. Okulu bilindik bir yer haline getirin. Okula başlamadan önce okul binasını, bahçesini gezmek çocuğun okula aşina olmasını sağlar. Bunun yanı sıra evde hazırladığınız küçük atıştırmalıkları da okula götürüp orada yiyebilirsiniz. Eğer fırsatınız varsa çocuğu öğretmeniyle tanıştırmak diğer çocukların olmadığı bir anda kısa bir sohbet etmesini sağlamak faydalı olabilir.
Çocuğa süreçle ilgili tüm bilgiler detaylıca verilmelidir. Kaçta uyanacağı, okulda ne kadar zaman geçireceği, neler yapacağı, ne zaman yemek yiyeceği, onu okula kimin bırakıp kimin alacağı, servis kullanıp kullanmayacağı, eve dönünce neler yapacağı çocuk için merak konusudur. Özellikle 7 yaşından küçük çocuklara içinde bulundukları gelişimsel dönem dolayısıyla, bu süreç daha somut kavramlarla anlatılmalıdır. ‘‘Okulda parkta kaldığın süre kadar kalacaksın’’ gibi.
İlk günleri kısa tutmak uyum sürecini kolaylaştırmaktadır. Okulda yapılan keyifli şeyler ne kadar tadı damağında kalırsa çocuk ertesi gün için o kadar istekli olacaktır.
Okula başlamakla ilgili pek çok öykü kitabı bulunmaktadır. Okula başlamadan önce bu öykülerden destek alınabilir. Böylelikle çocuk bu süreçten kendisi gibi pek çok çocuğun geçtiğini düşünür ve yalnız olmadığını düşünür.
OKUL YÖNETİMİ ve ÖĞRETMENLERLE İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE OLUN
Bazı okul yönetimleri anne babanın çocuğun yanında kalmasına izin vermezler. Çocuk ağlarken anne babanın uzaklaşmasını isterler. Oysa bu oldukça yanlış bir tutumdur. Çocuk yeni ve bilinmedik bir ortamı keşfederken anne babanın yanında olmaması onun korku ve endişesini arttırır, yeni ortama adaptasyonunu zorlaştırır ve ciddi travmalar yaratabilir. Bunun yerine anne babanın ilk günlerde çocuğun yanında bulunması ve çocuk hazır hissettiğinde aşamalı olarak onu yalnız bırakması en doğrusudur.
Çocuğa öğretmenine güvendiğinizi hissettirmeniz de oldukça önemlidir. Öğretmenle ilgili kaygı ve olumsuz yargılarınız varsa bunları çocuğun yanında konuşmamaya özen gösteriniz.
Okula uyum sürecinde çocuğunuz beklenmedik davranışlar sergileyebilir, daha önce kullanmadığı cümleleri kullanabilir. Kimi zaman bu dönemde regresyon dediğimiz gerileme davranışı gözlemlenebilir. Çocuğun yeni kazanmış olduğu becerilerde gerileme oluşabilir.
ÇOCUĞUNUZA KULAK VERİN
Çocuğunuzun okula gitmek istememe sebeplerini araştırın. Çocuklar okulda başlarına bir şey geleceğini ve annelerine ulaşamayacaklarını, o okuldayken ailesinin güzel vakit geçireceğini, yalnız kalacaklarını düşündükleri için okula gitmek istemeyebilirler. Bu sebepleri dikkatlice gözlemleyin.
Çocuğun yanı sıra ebeveynin duyguları da önemlidir. Okula alışamayan tek çocuk benim çocuğum mu? Bu süreç ne kadar daha sürecek? İlerde okul başarısını etkileyecek mi? gibi sorular zihninizi meşgul edebilir. Bu durum oldukça normaldir ancak annenin duyguları çocuğa yansır. Dolayısıyla bu süreçte siz ne kadar rahat ve sakin davranırsanız çocuğunuzun okula uyumu o kadar kolay olacaktır.
İSTİKRARLI VE KARARLI OLUN
Özellikle ilk zamanlarda zaman konusunda dakik davranma önemlidir. Çocuğun okula geç kalması onun güne çoktan başlamış, oyunlarını planlamış ve kaynaşmış bir gruba dâhil olmasını zorlaştırır. Aynı şekilde çocuğu okuldan geç almak onun ‘‘ben unutuldum’’, ‘’zaten hiç sevilmiyorum’’, ‘’ailem beni önemsemiyor’ ’gibi düşüncelere kapılmasına sebep olabilir.
Bir başka önemli konu da ailenin bu süreçte kararlı olmasıdır. Çocuğa tamam istemiyorsan bugün okula gitme demek yerine seni anlıyorum, okula gitmek sana gerçekten zor geliyor ama bunu başarabilirsin ben hep senin yanındayım gibi destekleyici ve duygusunu yansıtan cümleler kurmak en doğrusudur.
Bazen çocuklar okula hazır olsalar da aileler çocuktan ayrılmaya hazır değillerdir. Çocuğun özerkliğini kabullenmek, bir başka yetişkine çabuk alışmasını görmek aileye zor gelebilir. Bunun için bu ayrımlaşma sürecine aile önce kendisini hazırlamalıdır.
EV VE OKUL ARASINDA KÖPRÜ KURUN
Okulla ev arasında bir bağ oluşabilmesi için evden bir nesne ya da oyuncak götürmek oldukça faydalıdır. En sevdiği oyuncağı, pelüş tavşanı çok sevdiği battaniyesi okul yönetiminin de onayıyla okulda ona eşlik edebilir.
Tüm bunlar bir rutin oluşturularak yapılmalıdır. Çocuk için hangi saatte neyin yapılacağını bilmek rahatlatıcıdır. Ancak ilk günler okul sonrası çocuğa iyi gelen, çok sevdiği etkinlikler yapılabilir. Sinemaya gitmek, yürüyüşe çıkmak gibi.
Okul başlamadan önce anneyle çocuğun bol bol oyun oynaması çocuğun duygularını ve içindeki kaygıyı rahatça ifade etmesi için önemlidir. Özellikle saklambaç oyunu çocuğun annenin bir var olup bir yok olabileceğini anlatan keyifli oyunlardandır.
VEDALAŞMAYI ÖNEMLİ BİR SEREMONİ HALİNE GETİRMEYİN
Okula bırakma anında vedalaşma kısmı çocuk için zorlayıcı olabilir. Vedalaşmayı mümkün olduğunca sıradan bir hale getirmek, çocuğa defalarca sarılıp öpmemek en doğrusudur.
Unutmayın her çocuk biriciktir ve yaşam biçimleri kendine özgüdür. Bu süreçte çocuğunuza ve kendinize zaman tanıyın. Süreçte sorun yaşamaya devam ediyorsanız mutlaka bir pedagog – çocuk psikoloğundan psikolojik destek almanız doğru ve yerinde bir adım olacaktır.
No comments yet.